Köşe Yazıları

Öteki Gündem / 1.7.2016
Salı günü yayımlanan, ‘dayanışma nöbeti’ yazımda (‘’Yetmiş beş, yetmiş altı’’) Özgür Gündem gazetesinin çeyrek asırlık baskı ve direniş hikayesini satır başlarıyla özetlemeyi denedim. (Doğaçlamayı oldum olası beceremem, hedeflediğimden daha dağınık, yarıda kesilmiş izlenimi uyandıran bir yazı çıkarabildim ancak, gazete ortamının hareketliliği içinde, gecenin ıssızlığına, insansızlığına alışkın kalemimi toparlayamadım. Dizgi yanlışları için de özür dilerim.) 2011 ilkbaharında başlayıp aralıklarla sürdürdüğüm ‘’Cebelistan’’ yazılarımı zaten upuzun bir dayanışma nöbeti gibi görüyorum.

90’lı yıllar…Yetmiş beş gazete çalışanı öldürülüyor, gazetenin merkezi, büroları bombalanıyor… Polis baskınları, işkenceli, açlık grevli gözaltılar, tehditler, kapatma kararları, ağır hapis cezaları, yüzlerce, binlerce, sayılamayacak kadar çok dava… İki binli yıllar… Neredeyse bir gün bile kesilmeden süren baskılar, soruşturmalar, davalar, toplatma, kapatma kararları, tutuklamalar, hapis cezaları… İlk yılını doldurmadan kapatılan, kapanmak zorunda bırakılan, ama birkaç ay içinde küllerinden yeniden doğan gazetenin mecburi isim değişikleri: Özgür Gündem, Özgür Ülke, Ülkede Özgür Gündem, Yaşamda Gündem, Yeni Ülke, İki binde Özgür Gündem, Demokrasi, Gelecek, Özgür Bakış, Yeniden Özgür Gündem, Gerçek, Güncel, Günlük…

Bu liste tam değil, Özgür Gündem’in hikayesi de bir iki köşe yazısına sığacak gibi değil. Kürt basınının tarihi —Türkçe, Kürtçe ve başka dillerde yayımlanan günlük, haftalık gazeteler, dergiler, radyo ve televizyon kanalları vb.— ancak iki üç ciltlik bir kitapta hakkıyla ele alınabilir. Kürtlerin anlatısına, kendi gerçeklikleri üzerinde söz sahibi olma mücadelesine şu ya da bu nedenle, bahaneyle, önyargıyla mesafeli duran okur, belki ancak Musa Anter’in katledilişini, ‘Özgür Ülke’nin bombalanmasını kulaktan dolma biliyor. Seksene yakın cinayetten, dudak uçuklatan dava sayılarından, hapis cezalarından sanırım habersiz, çoğu bayide bulunmayan bu on altı sayfalık gazete için yirmi dört yıldır ödenen bedellerin ayrımında değil. İşte bu okur için bir kez daha vurgulamak istiyorum: Demokrasimizin ‘’altın çağında’’—iki binli yıllar— bile Özgür Gündem soruşturmaların, davaların, toplatma, yayın durdurma kararlarının kıskacındaydı. Belki ilerde ‘korkunç iki bin onlar’ diye anacağımız bu dönemin sıfır noktalarından biri de, gazetenin 2011 sonlarında iki kez polisçe basılıp çalışanlarının topluca tutuklanmasıydı. Sadece bir yıl sonra, yüzün üzerinde tutuklu gazetecisiyle Türkiye kendine özgü bir dünya rekoru daha kırarken, cezaevindeki gazetecilerin dörtte üçü Kürt basınında, gazete ve haber ajanslarında çalışanlardı. Dünyadaki diğer tüm ülkelerin toplamından fazla gazeteci tutuklamıştık, uluslararası tepkilere karşın ana akım medya mutat sessizliğini koruyordu. Devletin açıklaması ise bu kişilerin gazetecilik faaliyetinden tutuklanmadığı yolundaydı elbet… 102 kişilik listedeki tek bir hataya, aynı ismin iki kez yazılmasına dört elle sarılmış, kıyametler koparıyordu. Ötekileştirmenin mutat taktikleri devreye sokuluyor, tek bir isim hatası Kürt basının sözüne güvenilmezliğine, yalancılığına dair bir kanıt gibi sunuluyor, ötekileştirilen, kriminalize edilen Kürt basınının mağduriyeti, gasp edilmiş hakları yok sayılıyordu. Ezeli, ebedi ‘suçlu’ konumunda kendi var oluşunu sürekli savunmak durumunda bırakılırken, kendi hikayesini anlatma çabaları işitilmez, görünmez, güvenilmez, gündem dışı kılınıyordu.

Bugün medya üzerindeki baskılar ayyuka çıktı artık! Soruşturmalar, davalar, para ve hapis cezaları… Yandaş medya dışında ekonomik ya da ‘hukuki’ yıldırma politikalarından nasibini almayan kalmadı. Önceleri Kürt ya da sosyalist basına reva görülen polis baskınları, gözaltılar, linç girişimleri, dövmekten vurmaya uzanan fiziksel şiddet şimdi bütün muhaliflerin ortak kaderi… Ne yazık ki, nöbetçi yayın yönetmenlerinin bile tutuklanmasıyla bir kez daha Özgür Gündem ‘tarih yazdı’! İlerde bu faşizm zamanına dönüp baktığımızda, bu günleri dayanışma ve direniş günleri olarak anacağımızı umalım. Umalım…


 

Haberler Biyografi Kitaplar Fotoğraflar Röportajlar Köşe Yazıları   İletişim Ana Sayfa
Design by medyanomi